پرسش:
آیا جهنم و بهشت از لحاظ علمی ثابت شده است؟
پاسخ:
با سلام و درود
علم بشر محدود است و نمی توان هر آن چه با علم تجربی قابل اثبات
نبود را نفی کرد.
قرار نیست همه چیز را بدون وحی بتوانیم اثبات کنیم. اصلا وحی
آمده است تا چیزهایی که با عقل نمی توان اثبات کرد را بگوید.
به بیان دیگر؛ علم و دانش فقط آن چیزی نیست که از طریق تجربه
(علم تجربی) به دست می آید. بلکه شهود، وحی بعد از ایمان، و نقل هم می تواند برای انسان
ایجاد علم کند.
قرآن کریم در آیات متعدد، به اصل بهشت و جهنم اشاره نموده است.
افزون بر آن، بنابر نظر مشهور دانشمندان اسلامی، و با استدلال به آیات و روایات، بهشت
و جهنم اکنون موجود هستند.
برخی آیاتی که در این زمینه بدان ها استناد شده عبارتند از:
ـ «وَ لَقَدْ رَءَاهُ نَزْلَةً أُخْرَى عِندَ سِدْرَةِ المُنتَهَى
عِندَهَا جَنَّةُ المَأْوَى»؛ و بار ديگر نيز او را مشاهده كرد، نزد «سدرة المنتهى»،
كه «جنت المأوى» در آن جا است.(1)
ـ «هذِهِ جَهَنَّمُ الَّتىِ يُكَذِّبُ بهَا المُجْرِمُونَ يَطُوفُونَ
بَيْنهَا وَ بَينَْ حَمِيمٍ ءَانٍ»؛ اين همان دوزخى است كه مجرمان آن را انكار مى
كردند. امروز در ميان آن و آب سوزان در رفت و آمدند.(2)
ـ «وَ سارِعُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ
عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقين»؛ و شتاب كنيد براى رسيدن
به آمرزش پروردگارتان و بهشتى كه وسعت آن، آسمان ها و زمين است و براى پرهيزگاران آماده
شده است.(3)
ـ «سابِقُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُها
كَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِه»؛
به پيش تازيد براى رسيدن به مغفرت پروردگارتان و بهشتى كه پهنه آن مانند پهنه آسمان
و زمين است و براى كسانى كه به خدا و رسولانش ايمان آورده اند آماده شده است.(4)
ـ «فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتي وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ
أُعِدَّتْ لِلْكافِرينَ»؛ از آتشى بترسيد كه هيزم آن، بدنهاى مردم (گنهكار) و سنگها
[بتها] است، و براى كافران، آماده شده است.(5)
ـ «يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ
بِالْكافِرينَ»؛ آنان با عجله از تو عذاب مى طلبند، در حالى كه جهنم به كافران احاطه
دارد.(6)
ـ «إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِى نَعِيمٍ وَ إِنَّ الْفُجَّارَ لَفِى
جَحِيمٍ يَصْلَوْنهَا يَوْمَ الدِّينِ وَ مَا هُمْ عَنهَا بِغَائبِينَ»؛ به يقين نيكان
در نعمتى فراوانند. و بدكاران در دوزخند، روز جزا وارد آن مى شوند و مى سوزند، و
آنان هرگز از آن غايب و دور نيستند.(7)
ـ «كلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ لَترَوُنَّ الجَحِيمَ
ثُمَّ لَترَوُنهَّا عَينَْ الْيَقِينِ»؛ چنان نيست كه شما خيال مى كنيد اگر شما علم
اليقين (به آخرت) داشتيد (افزون طلبى شما را از خدا غافل نمى كرد)، قطعاً شما جهنّم
را خواهيد ديد. سپس (با ورود در آن) آن را به عين اليقين خواهيد ديد.(8)
نکته:
در مورد کیفیت و چگونگی بهشت و جهنم و ... نیز بایستی به قرآن
و روایات مراجعه نمود و الا با دانش و علم بشری نمی توان در این زمینه به آگاهی رسید.
_________________
1. نجم، 13 ـ 15.
2. الرحمن، 43 و 44.
3. آل عمران، 133.
4. حدید، 21.
5. بقره، 24.
6. عنکبوت، 54.
7. انفطار، 13 ـ 16.
8. تکاثر، 5 ـ 7.
