۱۳۹۳ آذر ۲۱, جمعه

توسل و توحید




با سلام و عرض ادب

1) نکته ای که دوستان باید بدان توجه داشته باشند آن است که ما از دو دیدگاه می توانیم به مساله ی توسل نگاه بیندازیم:

الف) جهت درون دینی:
که در این دیدگاه ما بر اساس متون مورد پذیرش خود(قرآن و سنت) مساله ی توسل را بررسی می نمائیم. بدیهی است کسی که با توجه به این دیدگاه، مساله ی توسل را زیر سوال می برد نمی تواند ادله ی مورد قبول فریقین را نادیده گرفته و تنها از منظر خویش به مساله توسل توجه داشته باشد.

ب) جهت برون دینی:
در این دیدگاه صرفا آنچه مورد توجه قرار می گیرد تبیین مساله از دیدگاه عقلی آن خواهد بود. مثلا با توجه به این دیدگاه ابعاد توحید و شرک از دیدگاه عقل مورد بررسی دقیق قرار گرفته و حدود و محدوده ی توحید و شرک از شرک جلی تا خفی مورد بررسی قرار می گیرد.(که البته حدود شرک خفی از مباحث علم اخلاق خواهد بود).

با توجه به مطالب فوق سخن ما با مخالفین توسل در مسیر صحیحی قرار می گیرد و نتیجه بخش بودن آن زودتر خواهد بود.

2) از آنجا که اکثر مخالفین توسل، از دیدگاه اول به مساله پرداخته اند می گوئیم: بر اساس این دیدگاه: الف: اصل توسل مورد اتفاق جمیع امت اسلامی است؛ و اختلاف موجود تنها در حول چهار محور می باشد:

1. توسل به ذات؛
2. توسل به دعا و شفاعت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله بعد از حیات برزخی.
3. توسل به حق؛
4. توسل به جاه و آبر؛

ابن تیمیه که حیات وهابیت مرهون کتب وی می باشد، در کتاب: «قاعدة جلیلة فی التوسل والوسیلة»، در بیان اقسام توسل مورد اختلاف به مورد اول و دوم اشاره می نماید؛ اما در دلیل منع این دو نوع از توسل بیان می دارد که مورد اول توسط صحابه صورت نگرفته؛ بنابراین محور منع از دیدگاه وی بر اساس بدعی بودن آن خواهد بود. و در بیان منع از قسم دوم می گوید چنین عملی بدعت است، و سبب و وسیله ای برای تحقق شرک می باشد؛ زیرا بعد از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ممکن است مردم به تدریج گرایش به پرستش آن حضرت بنمایند؟!

ب: با نگاهی دیگر به ادله ی وهابیون مشاهده می گردد که آنان علاوه از گریز از روایات توسل؛ بیشترین همت خویش را در استفاده ی از آیات قرآن قرار داده اند؛ و با تمسک به آیاتی که در مورد «پرستش» بکار رفته عمل مسلمانان را شرک آمیز تلقی می نمایند؛ در حالی که : اگر بر فرض، استفاده ی آنان از آیات قرآن نیز بجا و صحیح بوده باشد، براساس مبنای مورد پذیرش امت اسلامی، متهم نمودن عملی به شرک تنها زمانی صحیح خواهد بود که شرک آمیز بودن عمل مورد اتفاق فریقین بوده باشد و مساله مورد اختلاف نبوده باشد؛ زیرا لازمه چنین عملی آن خواهد بود که نسبت شرک و تکفیر در میان مسلمانان شیوع یابد و هر کس بر اساس دیدگاه خود مهر شرک و یا کفر را به پیشانی مخالف خود بزند؛ که چنین امری جز رواج هرج و مرج امر دیگری را بدنبال نخواهد داشت.

ج: نکته ای که معمولا مورد غفلت واقع می گردد، تصور آن است که اعتقاد به توسل تنها منحصر به عقاید شیعه است؟! واین در حالی که اعتقاد به توسل به انسانهای صالح، امری مسلم میان اهل سنت بوده؛ لذا بیشترین کتابهای رد بر وهابیت را نیز خود اهل سنت به نگارش در آورده اند.

موفق باشید.